Avukat Dilay Şen Doğan

Avukat
Dilay Şen Doğan

2. KNOW-HOW’IN TANIMI

Know-how sözleşmesi, taraflardan birine diğer tarafa belirli bir know-how’ı açıklama ve know-how’ın kullanımına izin verme; buna karşılık know-how alana da belirli bir bedel ödeme borcu yükleyen sözleşmedir.

Know-how’ ın geniş ve dar anlamda olmak üzere iki tanımı bulunmaktadır;

• Geniş anlamda; belirli bir sınai faaliyetin yürütülebilmesi için gerekli olan tüm bilgi ve tecrübeleri ifade eder. Bu bilgi ve tecrübeler teknik ve ticari unsurlar ile patent verilmiş unsurları da kapsar.

• Dar anlamda; Bir ticari işletmenin ekonomik faaliyetinde (malların üretiminde, pazarlanmasında, hizmetlerin sunulmasında, organizasyon ve yönetiminde) kullanılan, bir patent ile korunmamış bulunan, genellikle gizli olmakla birlikte böyle bir nitelik taşıması zorunlu olmayan, teknik, ticari, idari, mali veya başka bir alana ait bilgidir.

Know-how genellikle dar anlamında kullanılmaktadır.⁴

240/96 sayılı Belirli Kategorideki Teknoloji Transferi Anlaşmalarına İlişkin Blok Muafiyet Tüzüğünde de know-how, “uygun bir şekilde tanımlanmış gizli, esaslı ve temel teknik bilgi topluluğu” olarak tanımlanmıştır⁵. Buna karşılık doktrinde ve yargı kararlarında üzerinde uzlaşma sağlanabilmiş bir know-how tanımı bulunmamaktadır. Dünya Sınai Mülkiyeti Koruma Birliği’ne göre,”know-how,kazanç amacına yönelik olarak yenilik taşıyan ve patent edilebilirliğine bakılmaksızın belirli bir meslek ya da sanayi ile ilgili tekniği uygulamaya yarayan bütün bilgi ve üretim araçları”dır⁶.

Yargı kararlarında ortaya konulan tanımlara bakacak olursak; know-how sözleşmesinin kanun tarafından düzenlenmemiş olması mahkeme kararlarında kavramın daha az kullanılmasına yol açmıştır. Know-how’a ilişkin olan uyuşmazlıklar çoğu defa mahkemeye götürülmeyip özel hakem heyetlerince çözülmüştür. Mahkemeye intikal eden davalarda da mahkeme, çoğu defa gerekmedikçe know-how’a ilişkin bir tanım ortaya koymamıştır.

Alman Federal Vergi Mahkemesi’ nin bir kararına göre “ticari işletme organizasyonu alanındaki özel bilgilerin sağlanması ve münferit durumlarda know-how’ın verilmesi olarak” tanımlanmıştır. Bir başka yargı kararında ise know-how, teknik bilgi olarak ifade edilmiştir.⁷

Sayfa 3. için