Avukat Dilay Şen Doğan

Avukat
Dilay Şen Doğan

5. Teknoloji Transferine İmkan Sağlaması

Sanayileşme işletmelerin belirli alanlarda uzmanlaşmasını sağlamıştır. İşletmelerin belirlli alanlarda uzmanlaşması imalat sürecinde meydana gelen bilgi ve deneyimlerin işletmeler arasında imalat sürecinde meydana gelen bilgi ve deneyimlerin işletmeler arasında değişimi ihtiyacını doğurmuştur ve bu alanda hukuki bir kuruma ihtiyaç duyulmuştur. Günümüzde, know-how sözleşmesi teknoloji transferinde önemli bir yere sahiptir. ²⁰

6. Ülkeye Döviz Girdisi Sağlaması

Know sözleşmesi ile gelişmekte olan ülkelere teknik bilgi verilerek bu ülkedeki ithalat yasağı dolaylı olarak aşılır. Böylece know-how, üretim kapasitesini dolaylı olarak arttırır.²¹

5. "KNOW-HOW" SÖZLEŞMESININ BENZER SÖZLEŞMELERLE KARŞILAŞTIRMASI

1. Patent Lisans Sözleşmesi

Patent²² lisans sözleşmesi, özel kanunla korunan mutlak hak niteliğindeki patent hakkının kullanılması hususunda üçüncü kişilere izin verilen lisans sözleşmesi türüdür²³. Bu çerçevede patent lisansı sözleşmesi, lisans verenin patentten doğan haklarının (patent hakkının) kullanılması hakkının lisans alana belirli ya da belirsiz bir süre için kural olarak belirli bir bedel karşılığında verildiği ve lisans alan için şahsî hak doğuran iki taraflı bir sözleşme şeklinde tanımlanabilir²⁴.

Know-how, Türk hukuk düzeninde başlı başına korunan bir hak olmadığından; buna yönelik lisans sözleşmesi, patent lisans sözleşmelerinde olduğu gibi sicile kaydolmuş bir hak üzerinde yapılmaz²⁵, ancak genel borçlar hukuku kurallarına göre hükümleri değerlendirilecek bir sözleşme olacaktır. Zaten know-how’u oluşturan bilgi ve deneyimler, sınai mülkiyet haklarından sayılmayıp, fikri haklar alanına dahil fikri değerler olarak fiili bir durumu ifade etmektedir²⁶. Know-how, aynı zamanda Türk hukukunda haksız rekabet kurallarının genel hükümleri çerçevesinde korunabilecektir²⁷.

Know-how, patente benzer şekilde ticari ve teknolojik değere sahip bilgilerdir. Zaman zaman buluşun teknolojiye uygulanması için gerekli olan bilgiler patentle bağlantılıdır. Bu durumda patent lisansı ile birlikte know-how verilmesi de söz konusu olabilir. Ancak know-how’un mutlak hak olmaması nedeniyle391 lisans sözleşmesine konu olamayacağı, sözleşmenin başlı başına know-how sözleşmesi olarak adlandırılabileceği belirtilmekte ve bu ayrımın netleştirilmesi bakımından “know-how lisansı sözleşmesi” teriminin kullanılması doktrinde doğru bulunmamaktadır²⁸.

Sayfa 7. için